Dụng cụ cắt gọt kim loại là một loại dụng cụ được sử dụng trong ngành gia công cơ khí để loại bỏ vật liệu (phoi) khỏi phôi bằng phương pháp bóc tách kim loại. Đây là một trong những phương pháp gia công phổ biến nhất trong ngành cơ khí, được sử dụng để tạo ra các chi tiết máy có hình dạng và kích thước chính xác theo yêu cầu.
Cấu tạo của dụng cụ cắt gọt kim loại
Dụng cụ cắt gọt kim loại có cấu tạo cơ bản gồm hai phần:
- Phần thân là phần giữ cho dụng cụ được cố định trên máy gia công. Phần thân thường được làm bằng thép hợp kim hoặc vật liệu tổng hợp có độ cứng cao.
- Phần lưỡi cắt là phần thực hiện việc cắt gọt kim loại. Phần lưỡi cắt thường được làm bằng thép gió hoặc hợp kim cứng.
Các thành phần của lưỡi cắt
Lưỡi cắt của dụng cụ cắt gọt kim loại có thể có một hoặc nhiều thành phần, tùy theo loại dụng cụ và phương pháp gia công. Các thành phần chính của lưỡi cắt bao gồm:
- Đỉnh cắt là phần chịu lực chính trong quá trình cắt gọt.
- Lưỡi cắt là phần tiếp xúc trực tiếp với phôi và thực hiện việc cắt gọt.
- Mặt sau là phần nằm đối diện với mặt cắt và có tác dụng dẫn hướng lưỡi cắt.
- Mặt trước là phần nằm đối diện với đỉnh cắt và có tác dụng tạo hình cho phoi.
Phân loại dụng cụ cắt gọt kim loại
Dụng cụ cắt gọt kim loại được phân loại theo nhiều tiêu chí khác nhau, bao gồm:
- Theo phương pháp cắt, dụng cụ cắt gọt kim loại được chia thành các loại sau:
- Dao phay: Dùng để cắt gọt kim loại theo phương pháp quay.
- Dao khoan: Dùng để khoan lỗ trên phôi kim loại.
- Dao tiện: Dùng để cắt gọt kim loại theo phương pháp quay và trượt.
- Dao doa: Dùng để gia công lỗ trên phôi kim loại.
- Dao taro: Dùng để ren lỗ trên phôi kim loại.
- Theo vật liệu gia công, dụng cụ cắt gọt kim loại được chia thành các loại sau:
- Dụng cụ cắt gọt cho thép: Dùng để cắt gọt các loại thép có độ cứng và độ dẻo khác nhau.
- Dụng cụ cắt gọt cho gang: Dùng để cắt gọt gang có độ cứng và độ giòn khác nhau.
- Dụng cụ cắt gọt cho vật liệu màu: Dùng để cắt gọt các loại vật liệu màu như nhôm, đồng, hợp kim nhôm,…
- Theo cấu tạo lưỡi cắt, dụng cụ cắt gọt kim loại được chia thành các loại sau:
- Dụng cụ cắt gọt có lưỡi cắt rời: Lưỡi cắt có thể được thay thế khi bị mòn.
- Dụng cụ cắt gọt có lưỡi cắt liền: Lưỡi cắt được gắn liền với phần thân dụng cụ.
Cách chọn dụng cụ cắt gọt kim loại
Để chọn được dụng cụ cắt gọt kim loại phù hợp, cần lưu ý các yếu tố sau:
- Vật liệu gia công: Cần chọn dụng cụ cắt gọt có vật liệu phù hợp với vật liệu gia công.
- Phương pháp gia công: Cần chọn dụng cụ cắt gọt có phương pháp gia công phù hợp.
- Yêu cầu về độ chính xác: Cần chọn dụng cụ cắt gọt có độ chính xác phù hợp với yêu cầu gia công.
- Chi phí: Cần cân nhắc chi phí khi chọn dụng cụ cắt gọt.
Bảo quản và sử dụng dụng cụ cắt gọt kim loại
Để đảm bảo dụng cụ cắt gọt kim loại được sử dụng lâu bền, cần lưu ý các điểm sau:
- Bảo quản dụng cụ ở nơi khô ráo, thoáng mát.
- Không để dụng cụ tiếp xúc với hóa chất ăn mòn.
- Không sử dụng dụng cụ khi bị mòn hoặc hư hỏng.
- Làm sạch dụng cụ sau khi sử dụng.
Tầm quan trọng của dụng cụ cắt gọt kim loại